Dobro wspólne, produkcja i czas wolny. Wykład Joanny Bednarek

Dobro wspólne nie mieści się w podziale na to, co publiczne i to, co prywatne. Poprzedza obie te kategorie i przecina je. Dobro wspólne jest wytworem pracy biopolitycznej, polegającej na wytwarzaniu nie tylko wartości, ale relacji międzyludzkich, podmiotowości i samego wspólnego świata (co może obejmować również relacje z bytami nie-ludzkimi). Kategoria ta ma między innymi stanowić sprzeciw wobec prób “dowartościowania” aktywności nieutowarowionej lub nisko wartościowanej (wykonywanej w czasie wolnym, jak wiele działań artystycznych, albo postrzeganej jako “praca miłości”, jak upłciowiona praca reprodukcyjna) poprzez przedstawianie ich jako użytecznych społecznie i pośrednio wytwarzających wartość – takie podejście, obecne również w retoryce instytucji publicznych, utrwala tylko hegemonię kapitalistycznej definicji tego, co wartościowe.

Pewną praktyczną alternatywę zarysowuje tu postulat wprowadzenia dochodu podstawowego (bezwarunkowego lub obwarowanego pewnymi wymogami, na przykład nakazem partycypacji politycznej) jako rozwiązania pozwalającego zerwać z ocenianiem ludzkich praktyk w kategoriach produktywności czy też użyteczności dla kapitału.

Sztuka, rozwijająca się w relacji z rynkiem i instytucjami państwowymi, pozostaje szczególnie uwikłana w problemy związane z fałszywą alternatywą publiczne-prywatne. Choć dobro wspólne pomaga ukazać drogę jej przekroczenia na poziomie pojęciowym, kwestia praktycznych rozwiązań, które można by opracować na jego podstawie, pozostaje dość skomplikowana.

Joanna Bednarek (1982), filozofka z zawodu i powołania, pisarka z powołania. Pracę doktorską „Polityka poza formą. Ontologiczne uwarunkowania poststrukturalistycznej filozofii polityki” obroniła w 2011 roku. Członkini redakcji „Praktyki Teoretycznej”. Publikowała w „Nowej Krytyce”, „Czasie Kultury” i „Krytyce Politycznej”. Tłumaczyła m.in. Rosi Braidotti, Donnę Haraway i Karen Barad. Współpracuje z Pracownią Pytań Granicznych i z Interdyscyplinarnym Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości UAM. W latach 2006–2009 współpracowała z „Krytyką Polityczną”. Teksty literackie publikowała w „Czasie Kultury” i „FA-arcie”. Obszar kompetencji i zainteresowań: na przecięciu poststrukturalizmu, feminizmu, marksizmu autonomistycznego i literatury.
Informacje główne
21.05.2016 (sobota), godz. 18
Informacje dodatkowe
Spotkanie związane z projektem „Widok publiczny”
Miejsce: Pawilon Wystawowy
Wstęp bezpłatny
Dofinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego