Symbioza

Panel dyskusyjny na temat symbiozy natury i kultury w mieście, czyli prób wykroczenia poza antropocentryczny narcyzm dzięki artystom i ich plonom. W trakcie spotkania zajmiemy się analizą działań artystycznych uczących szacunku do natury oraz zastanowimy się wspólnie nad oddziaływaniem tych działań na ekologię. Udział wezmą: Jacek Bożek, Sylvie i Krzysztof Derdaccy, Cecylia Malik i Jakub Woynarowski. Spotkanie poprowadzi: Magdalena Worłowska.

Większość naukowców twierdzi, że XXI wiek jest i będzie wiekiem biologii (a więc również ekologii) przede wszystkim dlatego, że mimo pozornego oddalenia się od natury, człowiek jest od niej ciągle zależny. Zrozumienie tego faktu powinno być źródłem zmian w świadomości przyczyniających się do osłabiania wciąż powszechnego antropocentryzmu na rzecz postaw ekocentrycznych. Proponowany panel dyskusyjny będzie poświęcony różnorodnym działaniom  artystycznym, które skłaniają do zadawania pytań: „Czy prawdą jest, że – jak twierdzi Paul Sears – ekologia to dziedzina wywrotowa?”, „Czego tak naprawdę uczy nas ekologia?”, „Czy może być ona uznawana za dziedzinę humanistyczną?”, „Jaki jest jej aspekt praktyczny i interdyscyplinarny?”, „Czym jest sztuka ekologiczna?”, „Czy stwarza ona możliwości większego zaangażowania zmysłów, uczuć i wyobraźni, żeby być inspiracją do aktywności prośrodowiskowej?”.

Działania z dziedziny sztuki ekologicznej rzadko mają charakter wyłącznie estetyczny. Najczęściej bowiem realizują bardzo szeroko pojmowane cele edukacyjne, krytyczne, a nawet polityczne. Wydaje się słusznym pogląd, że działanie artystyczne może zostać uznane za przejaw sztuki ekologicznej, kiedy zakłada partycypację społeczną dotyczącą propagowania zasad zrównoważonego rozwoju (takich jak umiar, szacunek dla poszczególnego istnienia, odpowiedzialność, wzajemne relacje). Jednak czy zawsze to, że prace przekazują jakieś poglądy powiązane z ekologią, można nazwać sztuką? Czy i jak przy pomocy performansu, akcji, rzeźby, pięknego obrazu można zmieniać rzeczywistość? Jakie środki artystyczne stosują artyści, aby wyrazić swoje ekologiczne zaangażowanie? W jaki sposób natura jest częścią ich dzieł, funkcjonując tylko jako motyw artystyczny czy też może jako ich współtwórca, wykraczając poza antropocentryczny sposób myślenia?

Jacek Bożek. Założyciel i prezes Klubu Gaja. Z zawodu społeczny innowator (social enterprenuer). Ekspert w dziedzinie działań społecznych w obszarze ochrony środowiska i ochrony zwierząt. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za budowanie społeczeństwa obywatelskiego (2011). Ukończył wiele kursów w kraju i zagranicą dotyczących ekologii i działań społecznych m.in. River Basin Management Fellowship, German Marshall Fund of the United States (1994). Stypendysta rządu Nowej Południowej Walii w Australii, pracował w Rainforest Information Center. Stypendysta i członek międzynarodowego stowarzyszenia Ashoka Innovators for the Public (od 1997). Współautor książek, m.in. Antologii praw zwierząt (1995), Jak uratować rzekę (1997), Save the River (1997), Człowiek i pies (2003), Ekologia wyzwaniem XXI wieku (2011).

Sylvie i Krzysztof Derdaccy. Filmowcy, założyciele Fundacji Europejskie Centrum Ziemi. Od roku 2002 prekursorsko realizują i promują w kraju nowe artystyczne medium: plenerowe ekspozycje wielkoformatowych zdjęć. Bezpłatne, ogólnodostępne, czynne przez całą dobę przedsięwzięcia łączące fotografię, kino, Internet, koncerty i edukację, skoncentrowane wokół trzech głównych osi tematycznych – sztuki, ekologii i duchowości – stały się nowym środkiem komunikacji społecznej, starającym się upowszechniać holistyczną wizję świata. W Krakowie zrealizowali wystawy Ziemia z nieba (Planty, 2003) i Arbores vitae – Ostatnia taka puszcza (Podzamcze Wawelu i skwer pod Oknem Papieskim, 2011–2012). Nadrzędnym celem realizowanych przez nich projektów jest promocja Idei Zrównoważonego Rozwoju, zachowań proekologicznych i otwartości kulturowej. Zmieniając publiczne miejsca w rodzaj agory (forum dyskusyjnego), gdzie publiczność z jednej strony poznaje piękno naszej planety, z drugiej zaś konfrontowana jest z rzetelnymi informacjami na temat jej alarmującego stanu, realizowane przez Fundacją wydarzenia spotkają się z dużym zainteresowaniem i estymą publiczności; zgromadziły ogromną, prawie trzymilionową widownię.

Cecylia Malik. Malarka, performerka, kuratorka i edukatorka. Jest autorką wielu wystaw i projektów artystycznych. Do najważniejszych z nich zaliczyć można: Ikonostas Miasto, Koncert u Pana Żula (Galeria Zderzak Kraków), 365 Drzew i Power Beck (Bruksela 2011). Wspólnie z Justyną Koeke zrealizowała projekty: Ulica Smoleńsk 22/8 i Modraszek Kolektyw (akcja w obronie krakowskiego parku krajobrazowego Zakrzówek, która zjednoczyła bardzo wiele krakowskich środowisk, zyskała medialny rozgłos i znacząco wpłynęła na decyzje miasta w sprawie ochrony terenów zielonych). Za realizację projektu 365 Drzew otrzymała tytuł Kulturystki roku 2010, przyznawany przez Instruktorów Radiowego Domu Kultury Programu 3 Polskiego Radia. Owocem nagrodzonego projektu jest publikacja, pod tym samym tytułem, wydana w 2011 roku w formie książki-albumu. Jest laureatką nagrody publiczności Kulturalne Odloty 2010 przyznawanej przez krakowską Gazetę Wyborczą – w kategorii Artysta Roku. Brała udział w Biennale fotografii w Poznaniu oraz w 11 Biennale Sztuki Współczesnej „Dialogues” w Petersburgu.

Jakub Woynarowski. Studiował na Wydziale Grafiki (dyplom w Pracowni Filmu Animowanego prof. Jerzego Kuci – 2007) oraz w Międzywydziałowej Pracowni Intermediów ASP w Krakowie; obecnie prowadzi zajęcia w Pracowni Rysunku Narracyjnego na macierzystej uczelni. Artysta intermedialny, niezależny kurator (Quadratum Nigrum, Body in the Library, Orbis Pictus, White cubes / Black holes); grafik, twórca instalacji, video, animacji (Grand Prix konkursu studenckiego 13. OFAFA – 2007) i komiksów (Grand Prix 18. MFK – 2007). Swoje prace publikował m.in. na łamach „Lampy”, „Ha!artu”, „Autoportretu”, „Exklusiva” i „Arteonu”. Autor książek Manggha (Grand Prix 1. OKKAS – 2011) i The story of gardens; współtwórca tomu Wunderkamera. Kino Terry’ego Gilliama. Uczestniczył w eksperymentalnych projektach filmowych m.in. Wilhelma Sasnala (Opad) i Zenona Fajfera (Primum Mobile). Autor esejów, publikowanych na łamach „MOCAK Forum”, „Ha!artu” i „Tygodnika Powszechnego”; współautor raportu Kultura niezależna w Polsce 1989–2009. Współpracował m.in. z TVP Kultura, NCK, Conrad Festival, MFKK Ligatura, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Muzeum Narodowym w Krakowie oraz Korporacją Ha!art. Członek think tanku Restart.

Magdalena Worłowska. Absolwentka lingwistyki stosowanej (filologii angielskiej) w Wyższej Szkole Europejskiej, a następnie historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz filologii romańskiej na Uniwersytecie Pedagogicznym. W roku 2010 podjęła studia doktoranckie z historii sztuki (temat pracy: sztuka ekologiczna w Polsce) na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie prowadzi ze studentami zajęcia ze sztuki współczesnej. Jeden semestr studiowała na uniwersytetach w Dijon oraz w Brukseli. Od trzech lat (na zlecenie) prowadzi zajęcia edukacyjne ze sztuki oraz ekologii i pracuje jako przewodnik w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie oraz w Opactwie Tynieckim.

W ramach wystawy Rezerwat Miasto

Miejsce: Sala Audiowizualna

 
Informacje główne
04.04.2013 (czwartek), godz. 18