II edycja pokazów filmowych Trauma & Revival

Powojnie w sztuce Wschodu i Zachodu. Międzynarodowy projekt „Trauma & Revival”

II edycja: Globalne uwikłania, archeologie

Podczas gdy w pierwszej części odbywającego się w ramach „Trauma & Revival” programu pokazów wideo mierzyliśmy się z fundamentalnymi tematami wojny, pamięci i traumy, celem części drugiej będzie otwarcie refleksji na takie tematyczne horyzonty, które ukażą europejskie powojnie jako kondycję pozbawioną zewnętrza. Epitet „europejski” wskazuje bowiem sprawcę (Europejczyków, ale i sam nowoczesny projekt), nie lokalność: idee racjonalizacji i modernizacji ze swoim dążeniem do totalności sprawiły, że nie ma już rzeczy „niezwiązanych”. Kilka z powiązań zamierzamy prześledzić w ramach II edycji projektu.

Przyjęcie takiej optyki może prowadzić do dwóch skrajności – paranoicznego przekonania o tym, że wszystko jest połączone ze wszystkim, i do wizji „historii jako hałdy”, w której wydarzenia wiążą się ze sobą przygodnie, przez sąsiedztwo (w przestrzeni, w czasie, w archiwum). Bliżej nadzdeterminowania plasuje się twórczość Lutza Dammbecka, który niestrudzenie uprawia filmową archeologię współczesności jako historię uwodzicielskiej mocy systemów totalnych i fantazji o pełni, zaś obraz hałdy jako niezdeterminowania historii pochodzi od Thomasa Heisego, którego prace mamy nadzieję pokazać w kolejnej części cyklu.

Proponowane w ramach „Trauma & Revival” zagęszczenie skojarzeń i powiązań, rozmaite metody wydobywania sensu z (nie)porządku rzeczy (np. zmyślenia i popularne przetworzenia) czy wreszcie wyjście poza wyznaczone ramy chronologiczne mają zaburzyć manichejską logikę, której okres 1945–1968 był zakładnikiem. Oczywistość i siła zimnowojennych podziałów długo sprawiały, że wiele spraw i obszarów pozostawało poza naszym polem widzenia.